เทคโนโลยีพร้อมถ่ายทอด
การเกิดมะเร็งร่วมตำแหน่งที่ 2 และการเกิดมะเร็งขึ้นซ้ำ ณ ตำแหน่งเดิม ทำให้การดำเนินโรคของผู้ป่วยมะเร็งศีรษะและลำคอแย่ลง ดังนั้นจึงมีความจำเป็นอย่างมากที่จะต้องตรวจวินิจฉัยภาวะทั้ง 2 อย่างนี้โดยเร็ว ก่อนที่จะลุกลาม เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถมีคุณภาพชีวิตที่ดี และมีอายุยืนยาวขึ้น ในการศึกษานี้ คณะผู้วิจัยได้ทำการศึกษาหาตัวบ่งชี้ทางชีวภาพที่ช่วยทำนายโอกาสเกิดมะเร็งร่วมตำแหน่งที่ 2 และการเกิดมะเร็งขึ้นซ้ำ ณ ตำแหน่งเดิม ของมะเร็งศีรษะและลำคอ ในกลุ่มผู้ป่วยมะเร็งศีรษะและลำคอชาวไทย 1,113 คน ซึ่งมารับการรักษาระหว่างปี คศ. 2008-2019 ในจำนวนนี้ มีผู้ป่วยทั้งหมด 303 คนที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือกของการเกิดมะเร็งร่วมตำแหน่งที่ 2 และการเกิดมะเร็งขึ้นซ้ำ ณ ตำแหน่งเดิม ซึ่งต้องมีเวลาติดตามอาการอย่างน้อย 3 ปีหลังการวินิจฉัยมะเร็งตำแหน่งแรก คณะผู้วิจัยได้ทำการสกัดสารพันธุกรรม RNA จากชิ้นเนื้อ FFPE ของมะเร็งตำแหน่งแรกของผู้ป่วย และทำการวิเคราะห์การแสดงออกของยีน 19 ยีนที่มีความเกี่ยวข้องกับการเกิดมะเร็งร่วมตำแหน่งที่ 2 ซึ่งค้นพบจากการศึกษาก่อนหน้านี้ของคณะผู้วิจัย โดยใช้ชุดตรวจ NanoString nCounter® PlexSetTM assay จากนั้นได้นำข้อมูลการแสดงออกของยีน และข้อมูลทางคลินิกของผู้ป่วย มาสร้างสมการสำหรับทำนายโอกาสเกิดภาวะต่างๆ ได้แก่ การเกิดมะเร็งร่วมตำแหน่งที่ 2 โดยมีความแม่นยำ 74% การเกิดมะเร็งตำแหน่งแรกพร้อมกันกับมะเร็งร่วมตำแหน่งที่ 2 โดยมีความแม่นยำ 82% และการเกิดมะเร็งขึ้นซ้ำ ณ ตำแหน่งเดิม โดยมีความแม่นยำ 62% นอกจากนี้ คณะผู้วิจัยยังได้สร้างสมการในการทำนายช่วงเวลาในการเกิดภาวะเหล่านี้ โดยพบว่าผู้ป่วยกลุ่มมะเร็งศีรษะและลำคอในกลุ่มเสี่ยงสูง จะมีโอกาสเกิดมะเร็งร่วมตำแหน่งที่ 2 เร็วกว่ากลุ่มเสี่ยงต่ำ 3.2 ปี หรือเกิดมะเร็งขึ้นซ้ำ ณ ตำแหน่งเดิม เร็วกว่ากลุ่มเสี่ยงต่ำ 9.8 เดือน กล่าวโดยสรุป คณะผู้วิจัยได้สร้างสมการในการทำนายโอกาสเกิดภาวะมะเร็งร่วมตำแหน่งที่ 2 และการเกิดมะเร็งขึ้นซ้ำ ณ ตำแหน่งเดิม รวมถึงได้ทำการทดสอบความถูกต้องแม่นยำในการทำนายโรคของสมการขึ้นเป็นครั้งแรกในผู้ป่วยมะเร็งศีรษะและลำคอ ซึ่งอาจนำไปสู่การดูแลรักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นในระยะยาว