เทคโนโลยีพร้อมถ่ายทอด
ชื่อ
การใช้แบคเทอริโอเฟจและโปรตีนจากแบคเทอริโอเฟจเพื่อควบคุมเชื้อดื้อยา Clostridium difficile โดยการทดสอบในหลอดทดลองและในสิ่งมีชีวิต
ชม 99 ครั้ง
64
เจ้าของ
รศ. ดร. สุรางค์ ชาญกำแหงเดชา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
เมล์
surang.cha@mahidol.ac.th
รายละเอียด
การติดเชื้อ Clostridium difficile เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดโรคอุจจาระร่วงและโรคลำไส้ใหญ่อักเสบ อุบัติการณ์และความรุนแรงของโรคจากการติดเชื้อ C. difficile เพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องในรอบ 20 ปีที่ผ่านมา ซึ่งเป็นผลจากการอุบัติขึ้นของเชื้อ C. difficile ที่ดื้อยาปฏิชีวนะ ในการพัฒนายาปฏิชีวนะตัวใหม่เพื่อใช้ในการรักษาการติดเชื้อดื้อยามีข้อจำกัดหลายประการ ทำให้การรักษาทางเลือกได้รับความสนใจเป็นอย่างมากจากนักวิจัย โดยเฉพาะการใช้แบคเทอริโอเฟจหรือเฟจ เนื่องจากคุณสมบัติเด่นเฉพาะของเฟจ เช่น การเพิ่มจำนวนได้ในเซลล์เจ้าบ้าน และความจำเพาะต่อเซลล์เจ้าบ้าน เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเฟจมากขึ้น งานวิจัยนี้จึงทำการศึกษาวิเคราะห์เชิงลึกเกี่ยวกับเฟจทั้ง 4 ชนิด ซึ่งประกอบด้วยเฟจ ФHN10, ФHN50, ФHN16-1 และ ФHN16-2 แต่ละชนิดมีความสามารถในการควบคุม C. difficile ได้แตกต่างกัน และมีความจำเพาะต่อโฮสต์ในช่วงแคบเพียงร้อยละ 0-6.3% ของ C. difficile สายพันธุ์ที่ใช้ศึกษา นอกจากนี้ผู้วิจัยยังพบว่าเฟจ ФHN10 สามารถยับยั้งและทำลายไบโอฟิล์มที่เชื้อ C. difficile สร้างขึ้นมาได้อย่างดีด้วย และจากการศึกษาสมบัติความเสถียรของเฟจในภาวะต่าง ๆ อันได้แก่ อุณหภูมิ สารเคมี ความเป็นกรดเป็นด่าง การฉายรังสีและสภาพแวดล้อมคล้ายลำไส้ ทำให้ผู้วิจัยทราบถึงสภาวะที่ควรใช้จัดเก็บเชื้อเฟจเพื่อใช้ในการควบคุมเชื้อ C. difficile ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว ผู้วิจัยได้ศึกษาวิเคราะห์ลำดับจีโนมของเฟจ ФHN10 พบว่ามีขนาด 48,845 bp และ 28.85 mol% G+C ประกอบด้วยยีนทั้งหมด 73 ยีน และได้แยกยีนเอนโดไลซินซึ่งเป็นเอนไซม์ที่สามารถทำลายผนังเซลล์ของเชื้อ C. difficile โดยที่สามารถแสดงออกและทำบริสุทธิ์ได้ในปริมาณมากอีกด้วย เอนไซม์ที่แสดงออกและทำบริสุทธิ์ได้ดังกล่าวมีความสามารถในการยับยั้งการเจริญเติบโตและสามารถทำลายเซลล์ C. difficile ในระดับหลอดทดลองได้เป็นอย่างดี ผลการวิจัยจากโครงการวิจัยนี้จะเป็นองค์ความรู้พื้นฐานเพื่อต่อยอดศึกษาเชิงลึกและการประยุกต์ใช้เฟจในการรักษาโรคติดเชื้อจาก C. difficile ต่อไป
บันทึกโดย
