เทคโนโลยีพร้อมถ่ายทอด
เพื่อศึกษาสมรรถภาพการให้ผลผลิตน้ำนมและองค์ประกอบในน้ำนมของกระบือนมพันธุ์มูร่าห์ ลูกผสมมูร่าห์และกระบือปลักไทย โดยรวบรวมข้อมูลการให้ผลผลิตจากกระบือ จำนวน 267 ตัว ระหว่างปี พ.ศ. 2550 – 2560 ในมูร่าห์ฟาร์ม ซึ่งเป็นฟาร์มของเกษตรกร ในอำเภอแปลงยาว จังหวัดฉะเชิงเทรา ผลการศึกษาการให้ผลผลิตน้ำนมของกระบือนมพันธุ์มูร่าห์ (Murrah, M) ลูกผสมมูร่าห์ x กระบือปลักพื้นเมือง (Murrah x Swamp crossbred, MS) และ กระบือปลักไทย (Thai swamp buffaloes, S) ในระยะการให้นมที่ 1–4 พบว่า กระบือนม M ให้ผลผลิตน้ำนมเฉลี่ยต่อจำนวนวันรีดนม และผลผลิตน้ำนมเฉลี่ยต่อวันสูงสุด รองลงมาคือ MS และ S ตามลำดับ (P<0.05) ส่วนองค์ประกอบน้ำนม และ คุณภาพน้ำนมดิบ (somatic cell count, SCC; ซึ่งเป็นค่าบ่งชี้ถึงคุณภาพน้ำนมดิบ) พบว่า มีค่าแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) โดยกระบือนม S มีเปอร์เซ็นต์ไขมัน โปรตีน ของแข็งไร้ไขมัน (solid not fat, SNF) และ ของแข็งทั้งหมดในน้ำนม (total solid, TS) มีค่าสูงสุด รองลงมาคือ MS และ M น้ำตาลในนม (lactose) พบว่ากระบือ M มีค่าสูงสุด รองลงมาคือ MS และ S ตามลำดับ (P<0.05) ซึ่งองค์ประกอบน้ำนมของกระบือนมทุกสายพันธุ์ที่เลี้ยงในมูร่าห์ฟาร์มจากการศึกษาครั้งนี้ มีคุณภาพน้ำนมดิบในระดับชั้นดีถึงชั้นดีมาก
